Imperium Mongolskie – podbiło Chiny, spaliło Ruś, groziło Polsce | prof. Aleksander Paroń

📖 Poznaj nasze wydawnictwo: https://radionaukowe.pl/wydawnictwo 📚 Wygodne zakupy książek: https://wydawnictwoRN.pl. Skorzystaj z kodu zniżkowego na audiobooki: sluchamRN 👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe 🎧 Posłuchaj na streamingu: https://ffm.bio/radionaukowe 🔔 Subskrybuj: https://youtube.com/@RadioNaukowe?sub_confirmation=1 🌐 Strona: https://radionaukowe.pl 👍 Facebook: https://facebook.com/RadioNaukowe 📷 Instagram: https://instagram.com/radionaukowe ❌ Twitter: https://twitter.com/RadioNaukowe 🎓 Odwiedź LAMU: https://youtube.com/@LetniaAkademiaMlodychUmyslow 📩 Kontakt: [email protected] Jak na owe czasy ogromna, świetnie wyszkolona armia mongolska w XIII wieku zalała Europę przyzwyczajoną do zupełnie innego stylu prowadzenia wojen, po czym równie szybko zniknęła. Starcia te nazywano walką kosmosu z chaosem. O imperium mongolskim oraz sztandarowym w polskiej historiografii starciu z Mongołami, czyli o bitwie legnickiej z 9 kwietnia 1241 roku, rozmawiam z prof. Aleksandrem Paroniem z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Imperium mongolskie zrodziło się w Azji Środkowej. Było produktem charyzmy i umiejętności militarno-politycznych jednego człowieka: Temudżyna zwanego Czyngis-chanem. W Europie na początku niewiele o nich wiedziano, europejscy władcy widzieli w nich nawet potencjalnie chrześcijańskich sojuszników w walce przeciwko muzułmanom. Szybko okazało się, że zamiast wsparcia, Mongołowie stali się zagrożeniem. W 1238 roku na Węgry dotarło kilkadziesiąt tysięcy Połowców, uciekających przed wojownikami z Azji Środkowej. Uchodźcy twierdzili, że celem zbliżających się wojsk jest podbój całego świata. Rzeczywiście Mongołowie mieli ku temu warunki. Ich metody walki zupełnie nie przystawały do europejskich. – Na Zachodzie wojny rozstrzygano poprzez rozerwanie szyku, jakieś decydujące starcie – opowiada prof. Paroń. Mongołowie takich starć unikali, stosowali walkę manewrową. Wojska były głównie konne, niezwykle szybkie i łatwe do zmobilizowania. Każdy jeździec świetnie strzelał z łuku kompozytowego (uczono się tego od dziecka), broni znacznie szybszej i z większym zasięgiem niż europejskie kusze (śmiertelny zasięg 200 metrów dla łuku wobec 70 metrów kuszy!). Do tego znali wagę informacji i umieli je zdobywać (orientowali się na przykład w relacjach między europejskimi władcami) i potrafili operować terrorem: atakować słabiej bronione miejsca, używać cywilów jako żywych tarcz, być na tyle okrutni, by przestraszyć i skłonić do poddania się. W 1241 roku na Węgry i Polskę ruszyło aż 60 tysięcy konnych. – Na tamte czasy to jest ogromna liczba – wskazuje mój gość. W bitwie w okolicach Legnicy (do dziś nie wiadomo, gdzie dokładnie) z Mongołami starły się wojska pod wodzą Henryka Pobożnego, władcy ze śląskich Piastów. Bitwa była ciężka dla obu stron. Mongołowie zaskoczyli Polaków, posiłki z Czech nie zdążyły dojechać, wiemy, jak to się skończyło: śmiercią Henryka i zwycięstwem Mongołów. Szczegółowy – aż nazbyt – opis  bitwy znamy jednak tylko z kroniki Długosza… napisanej ponad 200 lat po bitwie z wyraźnym celem politycznym: bitwa legnicka i ofiara Henryka Pobożnego miały być zapowiedzią późniejszej wielkości państwa polskiego. Mongołów Długosz oskarżał o picie końskiej krwi (prawda) i bycie brzydkimi karłami z piekła rodem (nieprawda). W odcinku usłyszycie też, dlaczego Mongołowie po prostu wrócili z Europy do siebie, dlaczego imperium się rozpadło i czym mongolskie konie różniły się od europejskich (były milsze). Słuchajcie uważnie, pojawia się też kontrowersja odnośnie do bitwy pod Grunwaldem! POLECAMY INNE MATERIAŁY: https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hbtbhnUNXCrD7p-w-wWI2xP https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hYNTBsxyIcxPSFcQxg5_FaX https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hatTbYTJZW-WpZNj7ylzB3o https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5haTQLMw7k5LysnL3G40kzyL https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hZYfk7T2jmrKp8xwQdg2np1 https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hYQVHs4wAL0_U1umnazLElr https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hbqFcuJigv9NRT_o2pbfwjo https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hYGJWBUnKqh15LLUbkhcR93 https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5haNpHcDtZl4A9LxOJ0f5zDr 00:00 - 01:18 Wstęp 01:18 - 7:16 XIII wiek okiem azjatyckich ludów 7:16 - 13:39 Koczowniczy tryb życia a rozwój państwa mongolskiego 13:39 - 17:20 Czego nauczyli się od Chińczyków? 17:20 - 23:02 Atak na Europę 23:02 - 25:58 Co Mongołowie wiedzieli o Europie? 25:58 - 33:00 Potęga wojskowa Mongołów 33:00 - 45:25 Atak na Polskę 45:25 - 51:53 Opis najazdu wg Jana Długosza 51:53 - 59:22 Spożywanie koniny i picie krwi 59:22 - 1:02:54 Czy Mongołowie byli okrutniejsi niż europejscy rycerze? 1:02:54 - 1:05:34 Wojska mongolskie na Węgrzech 1:05:34 - 1:13:06 Pozytywne aspekty przybycia do Europy 🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠 #RadioNaukowe #KarolinaGłowacka