Architektura PRL - czy powinniśmy się wstydzić osiedli z wielkiej płyty? | dr Błażej Ciarkowski

📖 Poznaj nasze wydawnictwo: https://radionaukowe.pl/wydawnictwo 📚 Wygodne zakupy książek: https://wydawnictwoRN.pl. Skorzystaj z kodu zniżkowego na audiobooki: sluchamRN 👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe 🎧 Posłuchaj na streamingu: https://ffm.bio/radionaukowe 🔔 Subskrybuj: https://youtube.com/@RadioNaukowe?sub_confirmation=1 🌐 Strona: https://radionaukowe.pl 👍 Facebook: https://facebook.com/RadioNaukowe 📷 Instagram: https://instagram.com/radionaukowe ❌ Twitter: https://twitter.com/RadioNaukowe 🎓 Odwiedź LAMU: https://youtube.com/@LetniaAkademiaMlodychUmyslow 🎬 Zobacz więcej: https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hZvt1d4RClz7TWU7bC65w8J 📩 Kontakt: [email protected] Powszechne skojarzenia z architekturą okresu PRL-u: szara, smutna, beznadziejna. A jednocześnie tania, dostępna, funkcjonalna. – Nie możemy sobie teraz pozwolić na luksus budowania takich mieszkań jak w PRL-u – cytuje jednego ze swoich bohaterów mój dzisiejszy gość, dr Błażej Ciarkowski, adiunkt w Katedrze Historii Architektury Uniwersytetu Łódzkiego i autor m.in. książki „Słowo architekta. Opowieści o architekturze Polski Ludowej”, która zainspirowała to spotkanie. Charakterystycznym rysem architektury PRL-u było wzmożenie, szybkie tempo budowy. Dotyczyło nie tylko okresu tuż po wojnie. – Rysunki z deski kreślarskiej jechały prosto na budowę – opowiada mój gość o budowie Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Państwo dużo inwestowało, a jednocześnie starało się wybudować więcej za mniej. Między innymi stąd przysłowiowa szaroburość blokowisk: oszczędzano na kolorach i ozdobnikach (jak ceramika na blokach z wielkiej płyty w Berlinie). Architekci byli grupą zawodową, która miała relatywnie spory kontakt z zagranicą, również z Zachodem. Wolno im było sprowadzać stamtąd książki czy czasopisma, sporo z nich mogło wyjeżdżać. Wbrew pozorom wielka płyta narodziła się również tam. – Przyjechała do nas z Zachodu via Związek Radziecki – opowiada mój gość. Była nowoczesną, pożądaną techniką budowlaną. W Szczecinie nawet część budynków stawianych z dostępnej na miejscu cegły, tynkowano i wydrapywano linie sugerujące, że budulcem są właśnie prefabrykowane płyty. Nowe osiedla projektowano tak, by były niezależnymi organizmami miejskimi. Pamiętano o zieleni i budynkach użyteczności publicznej: szkołach, przedszkolach, przychodniach, których liczbę obliczano na podstawie prognozowanej liczby mieszkańców. Do budowy warszawskiego Ursynowa zatrudniono nawet zespół psychologów i socjologów. W warstwie realizacyjnej było już różnie, delikatnie mówiąc. Często zwyciężały niedobory finansowe i czasowe. Posłuchacie też o utopijnych projektach mieszkań na miarę, projektach dostosowanych do konkretnych grup społecznych (na przykład rodzin wielopokoleniowych), o budynkach, które bronią się do dzisiaj (jak Okrąglak w Poznaniu) i o tym, czy architekt miał coś do powiedzenia na samym placu budowy. POLECAMY INNE MATERIAŁY: https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hbtbhnUNXCrD7p-w-wWI2xP https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hYNTBsxyIcxPSFcQxg5_FaX https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hatTbYTJZW-WpZNj7ylzB3o https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5haTQLMw7k5LysnL3G40kzyL https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hZYfk7T2jmrKp8xwQdg2np1 https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hYQVHs4wAL0_U1umnazLElr https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hbqFcuJigv9NRT_o2pbfwjo https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hYGJWBUnKqh15LLUbkhcR93 https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5haNpHcDtZl4A9LxOJ0f5zDr https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hZkSwOT2bAvbWqu4KhF7RZ1 https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hbim2OmQHdjIRWddKiNBf5N https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hZynmo_R0mH6BuWKPLtLWGT https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5havUfMKV9jK4lrj2UZFNYzD https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hYoe1gxr4X1z9WcvjEcWw99 https://www.youtube.com/playlist?list=PLTld5jYla5hauAnZIy0M79nSfCPVHVjca 00:00 - 2:04 Wstęp 2:04 - 6:30 Czy architektura PRL-u była brzydka? 6:30 - 8:55 Cegła rozbiórkowa - materiał budowlany PRL-u 8:55 - 13:28 Jakie było podejście architektów do projektowania i konkursów architektonicznych? 13:28 - 19:09 Odbudowa Szczecina, Gdańska i Warszawy i budynki udające wielką płytę 19:09 - 21:45 Dlaczego wielka płyta kojarzy nam się z krajami komunistycznymi? 21:45 - 27:18 Jaka była jakość budynków z wielkiej płyty? 27:18 - 35:20 Architektura a polityka w PRL-u 35:20 - 39:35 Superjednostka dla młodych małżeństw, Ursynów bez kościoła 39:35 - 41:38 Nadzór autorski na budowie 41:38 - 45:43 Czy architektura PRL-u mogła być lepsza? Najciekawsze przykłady obiektów 45:43 - 47:35 Ocieplać czy nie? Burzyć czy nie? 47:35 - 52:38 Planowanie przestrzenne i funkcjonalność budynków PRL-u, a w czasach współczesnych 🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠 #RadioNaukowe #KarolinaGłowacka