1000KITOB podkastining 2-sonida siyosatshunos va loyiha eksperti Hamid Sodiq hamda iqtisodchi Behzod Hoshimov bilan loyiha, tarjima ishlari, iqtisod va siyosiy yo'nalish hamda o'zbek tilining nufuzi kabi turli mavzularda suhbatlashdik.
00:00 Tizer
00:45 Boshlandi
01:45 Kitoblarni tarjima qilish shartmi? Odamlar o‘zi til o‘rganib o‘qigani ma’qulroq emasmi?
02:40 “1000KITOBda tarjima qilinayotgan kitoblar auditoriyasi – tor mutaxassislar emas, balki keng jamoatchilik”
03:43 “Agar biz bu kitoblarni bilmasak, jahonda bo‘layotgan muhokamalarda millat sifatida teng qatnasha olmaymiz”
05:02 “Tarjimani sun’iy idrok qilib bersa, u holda odamlarning tarjima qilib o‘tirishiga nima hojat bor, degan fikr ham bor”
06:30 “Til qachon maishiy tillar qatoriga tushib qoladi? Qachonki – ilm qilinmasa”
07:13 “Millatning qulashi tilga e’tiborsizlikdan boshlanadi”
08:15 “Tarjima orqali fikr kimyosi vujudga keladi”
08:52 “Tarjima, oxir-oqibat, yangi siyosiy elitani olib keladi”
10:17 “Sun’iy idrok qilgan tarjimani baribir bir odam o‘tirib, o‘zbek tiliga o‘girishi kerak”
11:30 Sun’iy idrok tarjimonlarni ishsiz qoldiradimi yoki yo‘q?
12:54 “Tarjima jarayonida o‘zbek bo‘la turib boshqa dunyoga o‘tasiz”
13:44 “Sun’iy aqlning o‘z dunyosi yo‘q, sun’iy aql yolg‘on gapira olmaydi”
14:15 “Sun’iy aqlning 100-avlodi chiqsa ham, tarjimonning vazifasini bajara olmaydi”
15:50 “Oxirgi 50-60 yilda tarjima jarayoni juda yengillashdi”
17:31 “Ixtiyoriy kontentni iste’mol qilayotganda qancha ko‘p to‘siq bo‘lsa, o‘rganish jarayoni shunchalik qiyin”
19:36 “O‘zbek tili ilm ishlab chiqarilmaydigan til-da”
21:33 Asarning biror shaxs tomonidan to‘liq tarjima qilinishi nima uchun muhim?
23:43 “Why Nations Fail” kitobining o‘zbekcha nomi nega Behzod Hoshimovga yoqmaydi?
27:28 “Bugungi zamonaviy dunyoda kitob o‘qilishi uchun uning kuzatuvchisi bo‘lishi kerak”
28:11 Behzod Hoshimov O‘zbekistonga kelayotganida “Why Nations Fail” kitobining Islom Karimovga oid qismini yirtib tashlagani haqida
29:27 “Mamlakatlar tanazzuli sabablari” kitobi shu kungacha nechta sotilgan?
30:13 “Ba’zi so‘zlar hech qaysi tilga tarjima qilinmaydi – chunki til u so‘zni “ko‘tara olmaydi”
33:16 O‘zbek tili ayni damda ham ilm tili emasmi?
35:13 “Tarjima ko‘paygani sayin, ingliz tilini tushunish ham shunchalik yaxshilanadi”
36:49 “Siyosatshunoslikning predmeti yo‘q”
38:15 “Manipulyativ diktatorlar” kitobining o‘zbek tiliga shoshilinch tarjima qilinishi sabablari haqida
39:25 Huquqiy idealizm yetishmasligi haqida
42:53 “Bizning avlod oldidagi mas’uliyat juda katta – biz boshqa avlod qilmagan tarjimani ham qilishimiz kerak”
43:32 Ikki o‘zbek olimi matematik analizdan kitob yozgani haqida
44:53 Matematikadagi ayrim o‘zbekcha atamalar piyoda gurung davomida o‘ylab topilgani haqida
47:13 “O‘zbek olimi yaxshi kitob o‘qisa, buni tarjima qilish kerak ekan, degan fikrga tabiiy ravishda keladi”
50:52 Ilmiy-ommabop kitoblar tarjimasida xalq og‘zaki ijodi va Navoiyning o‘rni
51:53 Siyosiy millat bo‘lib shakllangan xalqlarda tarjimaga ehtiyoj kuchli bo‘ladi
54:43 “O‘zbekistonda kitob tarjimasining tabiiy generatsiyasi uchun imkoniyat ko‘p”
55:44 Nega Turkiya yo Yaponiyada kitoblar tez tarjima qilinadi va O‘zbekistondagi vaziyat nimasi bilan ularga o‘xshash?
57:27 Iqtisodiyot va siyosatshunoslik sohalarida hozir o‘zbek tilida adabiyotlar yetarlimi?
57:42 Tarjima ishlariga davlatning yordam berishi qanchalik o‘rinli?
59:46 “Davlat bo‘lmaganida bu kitoblar tarjima qilinarmidi yoki yo‘q, degan masala ham bor”
1:00:59 Qanday qilib bu jarayonga jamoatchilikni faolroq jalb qilish mumkin?
1:03:08 “5-6 yil avval Telegram’da blogerlik qilib pul topish degan narsa yo‘q edi. Balki bu kitoblar ham shunday foydali bo‘lib qolar”
1:05:05 “Shunday davrga kirib kelyapmizki, toza muloqot eng qimmat narsa bo‘ladi”
1:05:15 “Mana shu yerga bir stul qo‘yamiz, 5 ming dollar berasiz va bizni eshitib o‘tirasiz”
1:06:49 “1000KITOBning tashabbuskorlari bunday loyihani birdan o‘ylab topgani yo‘q, ular bu haqda uzoq vaqt o‘ylagan”
1:07:46 “Xorijdagi tashabbuskor vatandoshlar – o‘zbeklarning yutug‘I”
1:09:02 1000KITOB uchun tanlangan siyosatshunoslikka oid kitoblar qanchalik ahamiyatli, muhim?
1:10:01 Iqtisodiyot yo‘nalishi bo‘yicha-chi?
1:11:25 “1000KITOBdagi dastlabki 50 ta kitob muvaffaqiyatli tarjima qilinishi kerak”
1:14:27 “Muddatidan kechiksa ham, bozorga sifatli kitoblar chiqarilishi kerak”
1:15:08 “Kitob o‘qish Telegram-kanallarni o‘qishdek modaga aylansa, xususiy sektordan ham qiziqish bo‘ladi”
1:16:06 “Inson o‘zi qiziqqan mavzuda kitob o‘qishni boshlashi kerak, oxir-oqibat u umuman kitob o‘qishni yaxshi ko‘rib qoladi”
1:17:44 “AQShda farzandlar bilan boradigan boshqa joy ham yo‘q-da, majburlikdan kutubxonaga borasiz”
1:19:15 “Kitob chop etilganidan keyin, uning muhokamasini ham boshlash kerak”
1:20:34 Hamma qo‘lidan kelganicha, kichik-kichik bo‘lsa ham, yaxshi ishlar qilishi kerak
28.266 Lượt nghe
Video
